همه چیز درباره سرطان پستان

به گزارش مهرخانه، متأسفانه در كشور ما اوج فراوانی سرطان پستان در بین زنان در دهه چهار و پنج عمرشان است که طبق گفته بسیاری از پزشکان یك دهه پایین ‌تر از آمارهای جهانی ست. به همین دلیل توصیه می‌شود تمام زنان زیر 40 سال به فاصله یک تا دو سال توسط پزشک معاینه شوند و از این سن به بعد هر سال به پزشک مراجعه کنند. در واقع از چهل سالگی به بعد باید علاوه بر معاینات، ماموگرافی(تصویربرداری از پستان) هم، سالانه انجام شود تا با تكرار این بررسی‌ ها به صورت منظم، بتوان سرطان پستان را در مراحل اولیه شناسایی و نسبت به درمان قطعی آن اقدام نمود.

البته ناگفته نماند خوشبختانه این سرطان از جمله سرطان های قابل پیشگیری و قابل تشخیص زودرس است كه با ارائه راهكارهای ویژه، می توان به کاهش مراجعه دیرهنگام و ارائه درمان مؤثر به منظور افزایش بقاء، کاهش مرگ و ارتقاء کیفیت زندگی بیماران کمک شایانی کرد.

اما در حال حاضر سرطان پستان علت اصلی منتهی به مرگ در سنین 79ـ40 سالگی در زنان است كه نقشی مشابه بیماری های قلبی عروقی در مردان بازی می كند. گرچه واضح است كه ابتلا به این بیماری به دلیل صدمه روانی حاصل از ابتلا به بیماری صعب العلاج سرطان، برای بیماران بسیار ناراحت كننده خواهد بود؛ اما همان طور که پیش از این هم به آن اشاره شد خوشبختانه امروزه با استفاده از روش های غربالگری و تشخیص زودرس این بیماری و همچنین پیشرفت های درمانی تحول بزرگی در معالجه این بیماری ایجاد شده است.
در همین زمینه با دکتر فرنوش فتوحی متخصص زنان و زایمان به گفت و گو نشستیم.

سن، سابقه فامیلی، ژنتیک؛ عوامل خطر و ایجاد کننده سرطان پستان
فتوحی در ابتدا در خصوص عوامل خطر و ایجادكننده سرطان پستان اظهار داشت: عوامل متعددی در بروز سرطان پستان دخیل هستند كه مهم ترین آنها عبارتند از سن، سابقه فامیلی، عوامل ژنتیکی و هورمونی، اولین حاملگی بالای 30 سال و ...

وی ادامه داد: باید بگویم از آنجا كه سرطان پستان به عنوان یك بیماری جنس مؤنث شناخته شده، لذا جنس اغلب به عنوان یك عامل خطر در نظر گرفته نمی‌شود؛ چراکه بطور كلی تنها یک درصد سرطان‌ های پستان در جنس مذكر اتفاق می ‌افتد. البته افزایش سن از عوامل خطر بسیار مهم در سرطان پستان است، سرطان پستان در زنان زیر 30 سال شایع نیست، اما متأسفانه میانگین سن بروز سرطان پستان در زنان ایرانی بین 15-10 سال كمتر از كشورهای غربی است و بیشتر ین موارد سرطان پستان در بین سنین 49-40 سال گزارش می شود.

این متخصص زنان و زایمان خاطرنشان کرد: بهتر است در خصوص این سرطان بگویم که علائم این سرطان شامل توده یا تومور پستان، ترشح از نوک پستان، تغییرات پوست و نوک پستان است که البته در مراحل اولیه کاملاً بدون علامت است و به همین دلیل ماموگرافی توصیه می شود.

توده بدون درد؛ شایع ترین علامت
وی اضافه کرد: در واقع توده بدون درد شایع ترین علامت سرطان پستان است که در حدود 75 درصد موارد توسط خود بیمار و یا معاینه ماهیانه کشف می شود و با توجه به اینکه توده هم در بیماری خوش خیم و هم بدخیم می تواند دیده شود، بهتر است در صورت لمس هر توده ای در پستان به پزشک مراجعه شود.

فتوحی ضمن اشاره به اینکه ترشخ از نوک پستان معمولاً به دنبال بیماری های خوش خیم پستان ایجاد می شود، ادامه داد: با وجود اینکه وجود ترشحات نوک پستان در اغلب موارد همراه با سرطان پستان نیست، اما به دلیل احتمال وجود سرطان در همراهی با این علامت بررسی دقیق آن ضروری ست. ترشح خونی که خودبخودی ست و از یک پستان و یک مجرا خارج می شود، احتمال بیشتری برای همراهی با سرطان پستان دارد.

این جراح زنان تصریح کرد: ترشحاتی که شک به وجود سرطان را بر می انگیزند شامل ترشحات خونی یا آبکی، ترشحاتی که خودبخودی و بدون فشار خارج می شوند، ترشحاتی که از یک پستان و از یک مجرای نوک پستان خارج می شود، ترشحاتی که همراه با توده باشد و ترشحات پس از یائسگی.

فرورفتگی یا کشیدگی پوست پستان
وی در ادامه بیان داشت: تومور سرطانی همچان که نسوج اطراف خودش را درگیر می کند، باعث کوتاه شدن رباط های نگهدارنده پوست پستان می شود و این تغییر به نوبه خود فرورفتگی هایی در پوست ایجاد می کند. البته کشیدگی پوست یک یافته قطعی دال بر سرطان نیست و گاهی به دنبال بیماری های خوش خیم پستان نیز یافت می شود.

تغییرات نوک پستان
این متخصص زنان و زایمان اظهار داشت: در برخی از افراد فرورفتگی نوک پستان ممکن است متعاقب شیردهی یا پس از دوران بلوغ و بدون نشانه خاصی ایجاد شود که قابل برگشت است، اما در سرطان این فرورفتگی حالت ثابت دارد و با معاینه دقیق پستان ممکن است وجود توده ای در زیر نوک پستان مشخص شود.

تغییرات در اندازه پستان
فتوحی خاطرنشان کرد: گاهی اوقات نیز به علت بزرگی بیش از حد تومور در یک پستان، پستان ها از حالت متقارن خارج شده و به طور واضح پستان یک طرف بزرگ تر از طرف مقابل می شود. البته اندازه دو پستان در افراد سالم نیز کاملاً مشابه نیست، اما بزرگی یک پستان نسبت به طرف دیگر که اخیراً ایجاد شده باشد، باید مورد توجه قرار گیرد.

وی در ادامه تصریح کرد: بزرگی غدد لنفاوی زیر بغل و تورم یک طرفه بازو و اندام فوقانی نیز می تواند از علائم بروز این سرطان باشد.

راهکارهای پیشگیری از سرطان پستان
وی در پایان ضمن اشاره به راهكارهایى كه جهت پیشگیرى از ابتلا به سرطان سینه توصیه مى شود گفت: درباره چربى هایى كه مصرف مى كنید دقت كنید. قطعاً بسیارى از انواع چربى ها سبب افزایش سطح استروژن در بدن مى شود كه خود خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش مى دهد. طبق تحقیقات به عمل آمده زنانى كه حداقل چهار ساعت در هفته ورزش مى كنند در مقایسه با زنانى كه فعالیت بدنى ندارند، 37 درصد كمتر به سرطان سینه مبتلا مى شوند.

اگر چهل سال یا بیشتر سن دارید، حتما سالى یك بار ماموگرافى كنید، ماموگرافى 2 تا 5 سال قبل از آنكه بتوان توده اى را در سینه لمس كرد، سرطان سینه را شناسایى مى كند. اگر هنوز عادت ماهیانه مى شوید، 7 تا 10 روز بعد از شروع قاعدگى خودتان سینه هایتان تان را معاینه كنید و اگر دیگر عادت ماهیانه نمى شوید یك روز در ماه را مشخص كرده و هر ماه در آن روز سینه هاى تان را معاینه كنید.